Bezpieczny kredyt 2%

26.06.2023

Następna aktualność

Projekt zakłada, że kredyt 2 proc. z dopłatą państwa będzie mogła uzyskać osoba do 45. roku życia; jeśli kredyt udzielany jest obojgu osobom prowadzącym gospodarstwo domowe, warunek wieku będzie musiała spełnić przynajmniej jedna z nich. Kredyt może być udzielony tylko na pierwsze mieszkanie - osoby wchodzące w skład gospodarstwa domowego kredytobiorcy nie będą mogły mieć w dniu udzielenia kredytu ani w przeszłości mieszkania, domu ani spółdzielczego prawa do lokalu lub domu.

Kwota "bezpiecznego kredytu 2 proc." nie będzie mogła przekroczyć 500 tys. zł albo - jeśli kredytobiorca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub ma co najmniej jedno dziecko - 600 tys. zł. Wkład własny nie będzie mógł być wyższy niż 200 tys. zł. Oznacza to, że cena nieruchomości nie może być wyższa niż 700 albo 800 tys. zł.

Dopłata do rat będzie przysługiwała przez 10 lat, a kredyt będzie spłacany w formule stałych rat kapitałowych (malejących rat kapitałowo-odsetkowych). W okresie stosowania dopłat oprocentowanie kredytu wyniesie dla kredytobiorcy 2 proc. powiększone o marżę, prowizję i inne opłaty bankowe (jeśli będą pobierane)

Co ważne, nie ma ustalonych limitów cenowych za metr kwadratowy mieszkania, a jedynym ograniczeniem kwotowym jest maksymalna wysokość kredytu.

Według ministra Budy „co roku 30-40 tys. osób, docelowo podczas pięciu lat funkcjonowania programu, to może być nawet 200 tys. osób”.

W roku 2023 nie będzie limitu. Problemem może okazać się jednak stosunkowo niska pula środków na dopłaty do kredytów w kolejnym roku (2024), która przewidziana jest w kwocie 800 mln. Przy założeniu, że roczna dopłata do jednego Bezpiecznego Kredytu ma wynieść 40 tys. zł, z rozwiązania skorzysta około 20 tys. beneficjentów.

Dopłaty będą limitowane

„Kredyt na 2 proc. przez pierwszych 10 lat” – taki skrócony slogan reklamował główne założenia schematu dopłat. W rzeczywistości sposób działania dofinansowania do rat jest nieco bardziej skomplikowany.

Po pierwsze, zamiast 10 lat mamy „2 razy po 5 lat”. Stopa oprocentowania wyznaczana będzie bowiem na 60 rat. Dopłata do miesięcznej raty wyliczana jest na podstawie średniego oprocentowania kredytów hipotecznych z okresowo stałą stopą z poprzedniego kwartału pomnożonego przez wskaźnik 0,9. Zakłada się przy tym, że pozostałe 0,1 to obszar marży, czyli swobodnej konkurencji pomiędzy kredytodawcami. Od tego wskaźnika odejmuje się 2 i w ten sposób powstaje stawka wyliczana na potrzeby dopłaty do „Bezpiecznego Kredytu 2 proc.”. Po 5 latach spłat kalkulacja będzie przeprowadzana ponownie, oczywiście dla nowych stawek.

Zdolność kredytowa

Projekt nie odnosi się wprost do kluczowej dla rozważających zaciągnięcie kredytu kwestii – dostępności. Przypomnijmy, że główną barierą dla popytu pozostają obecnie zasady oceny zdolności kredytowej, a w szczególności bufor na wzrost stopy procentowej narzucony zaleceniem nadzoru. Z zapowiedzi UKNF wynika, że kwestia obniżenia wymagań jest analizowana.

Tymczasem w projekcie przewidziano pewien nie zapowiadany wcześniej mechanizm. „W celu wzmocnienia wpływu proponowanych rozwiązań na poprawę zdolności kredytowej gospodarstw domowych przewiduje się szczególne rozwiązania pozwalające zachować niższą wysokość obciążeń kredytowych również po okresie stosowania dopłat, zabezpieczając dodatkowo kredytobiorców o relatywnie niższych dochodach przed skokowym wzrostem raty kredytu po zakończeniu okresu stosowania wsparcia. Po uzyskaniu dopłaty do pełnej liczby rat bank kredytujący na wniosek kredytobiorcy, który w miesiącu uzyskania ostatniej dopłaty nie ma ukończonych 50 lat, będzie zobowiązany do wydłużenia okresu spłaty bezpiecznego kredytu 2%, jeżeli pierwsza rata bez dopłaty będzie wyższa niż pierwsza rata z dopłatą. Wydłużenie okresu kredytu zgodnie z tym przepisem będzie mogło wynieść nie więcej niż 5 lat” – czytamy w uzasadnieniu.

„Wprowadzane warunki powinny pozwalać na określenie zdolności kredytowej kredytobiorcy bez uwzględniania ryzyka wzrostu raty po okresie stosowania dopłat, a więc do wysokości pierwszej raty kredytu, obniżonej o dopłatę” – czytamy w dokumencie. Fragment ten można odczytać jako sugestię wobec banków. Kredytodawcy powinni jednak brać pod uwagę chociażby ryzyko utraty przez kredytobiorcę prawa do dopłat i finansowe konsekwencje takiego scenariusza.

Jak widać na przykładzie, zdolność kredytowa przy "Bezpiecznym Kredycie 2 proc." może być nawet dwukrotnie wyższa niż obecnie. Z entuzjazmem warto jednak poczekać na to, aż będą dostępne konkretne parametry cenowe, a banki zaczną przyjmować i analizować wnioski kredytowe. Bo dopiero po złożeniu zapytania i analizie zdolności kredytowej własnego przypadku dowiemy się, ile bank będzie skłonny nam pożyczyć.